برق کشی ساختمان از مهارت‌های تخصصی ای میباشد که در عصر حاضر بازار کار بسیار پر رونقی دارد. فردی که قادز باشد برق کشی ساختمان را به نحو احسن انجام دهد این قابلیت را دارد که درآمد قابل توجهی داشته باشد. برای آموزش برق کشی ساختمان بایستی ابتدا یک سری اصول کلی را دانست.
روش‌های مختلف برق کشی ساختمان
برای آموزش برق کشی ساختمان به زبانی ساده بایستی بدانید که چندین روش و تکنیک مختلف وجود دارد که به عنوان مثال یکی از آنها برق کاری با روش تو کار است. روش سیم کشی توکار به این نحو میباشد که کابل و سیم‌های برق را از زیر سیمان و گچ رد میکنند تا از روی سطح دیوار قابل مشاهده نباشند، به این دلیل به آن سیم کشی توکار گفته میشود. نکته‌ای جالب در مورد این روش وجود دارد و آن این است که هیچ نیازی به لوله گذاری برق نخواهید داشت و همه چیز به صورت مستقیم انجام میشود. از طرفی روش سیم کشی روکار درست بر خلاف این مدل است، زمانی که شما از این روش استفاده می‌کنید؛ سیم و کابل‌ها روی ساختمان قرار می‌گیرند.
برای شرکت در “دوره تخصصی آموزش برق” موسسه نوین پارسیان کلیک کنید
مقدار فاصله استاندار در سیم کشی برق
فاصله‌ها در سیم کشی ساختمان اهمیت بسیار زیادی دارد، فیوز باید در فاصله مشخصی از بخش‌های مختلف قرار بگیرد تا وسلیه حفاظتی کاملی باشد. فاصله مربوط به لوله آب و گاز باید ۱ متر باشد. فیوز باید در چهار چوب در ۱۵ تا ۲۵ سانتی متر فاصله داشته باشد. آویز و لامپ‌ها هم باید ۳۰ تا ۵۰ سانتی متر با فاصله قرار بگیرند.
لوله گذاری برق ساختمان
در زمان لوله گذاری برق ساختمان باید زانوهای برق را با نوارهای پهن و با چسب به لوله واحد و اصلی وصل کنیم تا با زمانی که اگر فشار یا ضربه به آن وارد شد، از لوله جدا نشوند و آسیب نبینند. برای لوله گذاری ساختمان می‌توانید از هیلتی‌های چرخشی استفاده کنید؛ چرا که می‌توانند در محیط‌هایی مانند دیواره و کف سقف به اندازه قطر مته، سوراخ و روزنه بگذارند و به سایر محیط‌ها صدمه نزنند. همچنین سوراخ‌هایی که این هیلتی‌ها ایجاد میکنند، اندازه و سایز دقیقی دارند تا لوله گذاری به نحو احسن انجام شود.
نکات مربوط به لوله گذاری برق ساختمان
برای لوله گذاری ساختمان باید ابتدا از فرزها استفاده کنیم تا خطوط نازکی را برای قرار گیری لوله برق ایجاد کنیم. اندازه عرض خطوط شیار باید با قطر و پهنای آن سازگاری داشته باشد.
شاید به مطلب “برق قدرت و بررسی دروس، گرایش ها و بازار کار آن” علاقه داشته باشید
اندازه کابل‌ها در برق کشی ساختمان
اندازه مقطع کابل‌ها در آموزش برق ساختمان به زبان ساده بسیار مهم است، اگر بتوانید سطح مقطع کابل‌ها را به خوبی رعایت کنید، برق کشی خیلی استانداردی خواهید داشت. میزان سطح مقطع برای سیم هر قسمت، مقدار مشخصی است. به عنوان مثال سطح مقطع مرتبط به جریان اصلی باید ۴ میلی متر مربع باشد؛ در صورتی که سیستم‌های روشنایی باید ۱٫۵ میلی متر مربع سطح مقطع داشته باشند. ضمنا سطح مقطع مرتبط به پریزها باید ۲٫۵ میلی متر باشد. از طرفی سیم کشی کولر گازی و کولر آبی به ترتیب ۴ و ۲٫۵ میلی متر مربع سطح مقطع دارند.
آموزش نقشه خوانی برق ساختمان
در آموزش برق ساختمان به زبان ساده به شما تدریس میشود تا بتوانید چگونه و به راحتی علائم اختصاری اجزای مدارهای الکتریکی، نقشه پریز، مداربندی در نقشه پلان روشنایی، نقشه رایزر آیفون، روشنایی راه پله، آنتن و ….، تاسیسات برق ساختمان و … بخوانید. همچنین نقشه برق ساختمان باید نشان دهنده محل فیزیکی لوازم و دستگاه و تجهیزات باشد و مقیاس آن نباید کمتر از یک صدم در نظر گرفته شود. همچنین نقش و نمودار برق ساختمان باید خوانا باشند تا ابهامی در آنها وجود ندارد.
برای سيمکشی برق در هر ساختمان بايد به نقشه‌های آن مراجعه کرد، این نقشهها ازاجزايی به خصوص تشکيل شده اند. اجزای هر نقشه کامل برق شامل موارد زير میباشد که در ادامه به توضیح آنها خواهیم پرداخت:
- علائم
- نقشه پلان
- نمودارتابلوها
- نمودارهای رايزر
- جزييات
- توضيحات
در طراحی و ترسيم نقشهها توجه به مقررات ملی ساختمان ضروری است، به همين دليل در ادامه به بندهايی از اين مقررات اشاره میکنيم. رعايت اين مقررات توسط طراح، ترسيم کننده و همچنين اجرا کننده الزامی است.
مقررات ملی ساختمان ( مبحث ۱۳):
-
- نقشه‌های نشان دهنده محل فيزيکی لوازم، وسايل و دستگاهها، بايد در زمينه نقشه معماری به نام پلان تجهيزات پياده شود. مقياس نقشهها نبايد کمتر از يک صدم باشد.
- نقشهها و نمودارها بايد خوانا و واضح باشد و به نحوی تهيه شده باشد که بين خطوط و اجزای برقی و زمينه نقشه معماری هيچ گونه ابهامی وجود نداشته باشد.
- نمودارها، جزييات، توضيحات، رايزر و جداول که احتياج به پلان معماری ندارند بايد بر روی نقشه‌های مجزا و يا در صورت وجود حواشی خالی، در کنار پلانها ترسيم شوند.
- در ساختمانهايی که آپارتمانهای مشابه در طبقات دارند میتوان به تهيه نقشه برق يک طبقه اکتفا کرد و لزومی به طرح نقشه‌های مختلف برای طبقات ديگر نيست.
برای ثبت نام و شرکت در “دوره تخصصی تابلوهای MV/LV” موسسه نوین پارسیان کلیک کنید
علايم
در نقشهها، هر وسيله و يا عنصر برقی با يک نشانه يا علامت اختصاری نشان داده میشود. برای اينکه در خواندن برقی نقشهها تفسيرها و تعبيرهای متفاوتی نسبت به يک وسيله وجود نداشته باشد بايد کليه علايم از يک استاندارد پيروی کنند، تا به اين ترتيب زبانی مشترک در بين ترسيمکنندگان و کسانی که نقشهها را میخوانند وجود داشته باشد. به اين منظور در رشته برق استانداردی توسط کميته بين المللی الکتروتکنيک تهيه شده است که همه علايم ترسيمی بايد با آن استاندارد مطابقت داشته باشد. برای ترسيم مدارات در نقشهها از شمای فنی (تک خطی) استفاده میکنند.
مقررات ملی ساختمان ( مبحث ۱۳):
-
- برای نمايش اجزاء نقشه‌های برق بايدازعلايم ترسيمی استاندارد مطابق (IEC) استفاده شود و اندازه علايم بايد متناسب با مقياس نقشه‌های زمينه (پلان) انتخاب شود.
- درکنار علايم بايد قدرت مصرفی و ساير مشخصات مهم دستگاه ذکر شود اين کار میتواند با استفاده از نوعی کد قبلا در جدول علايم ذکر گردد. اين کار در جدول زیر بر روی چراغ ديواری حمام صورت گرفته است.
نقشه پلان ها
در نقشه‌های تأسيسات برقی میبايست به نقشه ای که به نام «پلان تجهيزات» میشناسيم توجه خاص داشت. چرا که در اين پلان نحوه قرار گرفتن وسايل منزل به خوبی مشخص است. اين مسئله در امر مهم برق رسانی به آنها از اهمیت بالایی برخوردار است. مثلا در محلی احتمالا که تختخواب قراردارد کليد مناسب و محلی که تلويزيون قرار دارد پريز برق و پريز آنتن مناسب و… قرار گيرد. شکل زیر بخش‌های مختلف يک پلان معماری (شامل آشپزخانه، اتاق خواب، حمام و دستشويی) را که نحوه قرار گرفتن تجهيزات برروی آن مشخص شده است را نشان میدهد. همانگونه که از شکل مشاهده میشود محل قرارگيری کمد ديواری، روشويی توالت، دوش حمام، تخت خواب، اجاق گاز، سينک ظرفشويی و ماشين لباسشويی همچنين شرايط محل‌ها از قبيل خشک يا نمناک بودن نقشی بسیار مهم در مکان قرارگيری تجهيزات الکتريکی ایفا می‌کند.
از آنجا که رسم کردن همه ی مسيرهای متفاوت سيمکشی همانند پريزهای برق، روشنايی، تلفن و آنتن بر روی يک پلان موجب شلوغی نقشه میشود و امکان اشتباه در نقشه خوانی را بسیار بالا می‌برد؛ بنابراين هر يک از سيم کشی ها راداخل يک پلان جداگانه از دیگر پلانها ترسيم میکنند. اين پلانها عبارتند از:
- پلان روشنايی
- پلان پريز برق
- پلان پريز تلفن و آنتن
نمودار تابلوها
انرژی الکتریکی به وسیله‌ی کابلی به وسیله‌ی شرکت برق به داخل تابلوی اصلی ساختمان (تابلوی کنتور) منتقل میشود. در عصر حاضر در جهت توزیع برق ورودی به واحدها و طبقات مختلف از انواع مختلفی از تابلوهای تقسیم و تابلوی اشتراکی استفاده میشود. به صورت معمول به این ترتیب در یک ساختمان مسکونی از سه نوع تابلوی برق به شرح زیر استفاده میشود.
- تابلوی اصلی (کنتور)
- تابلوی اشتراکی
- تابلوی تقسیم
شماتیک مامی انواع تابلوهای ساختمان به شکل نقشه زیر میباشد، به این صورت که از یک سمت (در اینجا از بالا) برق به آن وارد شده (که ورودی محسوب میشود) و از یک سمت دیگر، چند خط (در اینجا پایین) بخش خروجی تابلو را مشخص می‌کند. مسئله‌ی ضروری این است در نمودار کامل تابلوها و در مکان خروجی و ورودی آنها از تجهیزات حفاظتی متناسب با شرایط ساختمان و پروژه استفاده شود.
نمودارهای رايزر
راه پله ساختمان مکانی است که بخش مهمی از مدارهای اصلی ساختمان از آن عبور میکنند اما مسير اين مدارها و ارتباط دهی آنهارا برروی پلانها نمیتوانيم به خوبی نشان دهيم. در نقشه‌های برق ساختمان نموداری که ارتباط دهی مسيرهای بالارو را نشان میدهد «رايزردياگرام» نام دارد. اين مدارها شامل آنتن مرکزی، ارتباط جعبه تقسيم‌های تلفن، آيفون، روشنايی راهپله و تابلوهای توزيع و تقسيم برق میشود.
برای درک بهتر نمودارهای رايزر میتوان به برشی از نمای يک ساختمان که راه پله را در برمیگيرد و به صورت ساده در شکل زیر نشان داده شده است، توجه کرد. در سمت چپ شکل شماره طبقات ساختمان نوشته شده است.
جزييات
يکی از انواع نقشهها که در مجموعه نقشه‌های ساختمان ارائه میشود جزييات نام دارد. جزييات، برشهايی از عمليات ساختمانی لازم در نقشه‌های تأسيسات برق است که میتواند بزرگنمايی شده و مصالح به کار رفته و نحوه اتصالات در آن نشان داده شود. مهمترين جزييات درنقشه تأسيسات برقی، چاه ارت و نحوه عبور کابل میباشد. شکل زیر يک نمونه از جزييات نقشه چاه ارت تأسيسات برقی را نشان میدهد.
توضيحات
همانطورکه میدانيد رسم نقشه از زبان نوشتار بینياز يست در نقشهها از حروف و شماره جهت علايم و آدرس دهی استفاده میکنيم و بايد با يک نوشته نام نقشه خود را در پای آن درج کنيد اما به غير از موارد فوق به توضيح مواردی که در نقشهها قابل نشان دادن نيست نيز احتياج است. در مجموعه نقشهها نمیتوانيم رنگ سيم بهکاررفته مثلا را در نقشه پلان يا تابلو نشان دهيم اما با توضيحی در پای نقشه میتوان اين مطلب را توضيح داد. همچنين در برخی موارد جهت تأکيد بيشتر، موردی را هر چند در رسم پلان يا تابلو و رايزر نشان داده ايم؛ به خاطر اهميت، بهتر است درتوضيحات نيز آن مورد را متذکر شويم.
جهت شرکت در “دوره revit mep” موسسه آموزش عالی آزاد نوین پارسیان کلیک کنید
آموزش اتوکد برق ساختمان
در عصر حاضر در عرصه کار حرفه‌ای، نقشه‌کشی به صورت دستی کاملا بی‌معنا و غیرحرفه‌ای است. بنابراین برای تمامی مهندسین برق و علاقمندان به فعالیت در این حوزه نقشه کشی برق ساختمان با AutoCAD که مبتنی بر پرکاربردترین نرم‌افزار نقشه‌کشی، یعنی نرم‌افزار AutoCAD میباشد، مهارتی بسیار حیاتی و لازم است. در پروسه ساخت و سازهای غیر دولتی با مدیریت سازمان نظام مهندسی ساختمان نقشه‌های اجرایی ساختمان از جمله پلان معماری، محاسبات سازه، تاسیسات برقی و تاسیسات مکانیکی توسط مهندسین طراح مربوطه طراحی و تحویل مجری طرح میشود و در طول اجرای پروژه مهندسین ناظر بر حسن اجرای آن نظارت میکنند. طراحی نقشه‌های مختلف تاسیسات برقی ساختمان باید طبق استانداردهای مشخصی که مورد تایید سازمان نظام مهندسی باشد طراحی شود. مهندس طراح برق باید در اولین گام با انواع نقشه‌های الکتریکی آشنا بوده و با توجه به اینکه نقشه‌های مورد تایید سازمان نظام مهندسی بر طبق استاندارد بین المللی ISO طراحی می‌شوند با اصول مورد اشاره در این استاندارد نیز آشنایی لازم را داشته باشند.
AutoCAD Electrical یکی از نرم افزارهای نرم افزار مجموعه اتوکد است که برای کمک به طراحان در ایجاد و اصلاح سیستم‌های کنترلی و برق کاری طراحی شده است. این نرم افزار دارای ویژگی‌هایی برای کنترل خودکار وظایف مهندسی مانند ساخت مدارها، شماره گذاری سیم‌ها و ایجاد صورتحساب است. نرم افزار AutoCAD Electrical نرم افزاری مخصوص طراحان کنترل‌های الکتریکی است. نرم افزار طراحی AutoCAD Electrical که برای سیستم‌های کنترل الکتریکی ایجاد شده است، شامل تمام قابلیت‌های اتوکد به علاوه مجموعه ای کامل از ویژگی‌های CAD الکتریکی است. کتابخانه‌های نمادهای جامع و ابزارهایی برای خودکارسازی وظایف طراحی الکتریکی به صرفه جویی در ساعت‌ها در تلاش کمک می‌کند، بنابراین مهندسان برق می‌توانند زمان بیشتری را صرف نوآوری کنند.
