معرفی PDMS مقدماتی و پیشرفته

نرم افزار PDMS برای طراحی  نیروگاه ها ،موتور خانه ها، پالایشگاه ها، استفاده میشود.این نرم افزار تمام ابزار ها و قابلیتهای لازم برای جانمایی سه بعدی یک Plant، در کلیه دیسیپلین های مهندسی نظیر پایپینگ،  مکانیکال و تجهیزات، ساپورت های پایپینگ و تاسیسات، سازه های فلزی و غیر فلزی، الکتریکال و ابزار دقیق در اختیار تیم های طراحی قرار می دهد .همچنین توانایی بالایی در مدیریت پروژه نظیر آموزش pmbok دارد که در این مطلب اشاره مختصر و اجمالی به معرفی و قابلیت های این نرم افزار میپردازیم

نرم افزار PDMS

نرم افزار PDMS مخفف عبارت Plant Design Management System  محصول شرکت AVEVA کشور انگلستان یکی از مهم ترین، پرکاربردترین و کارآمدترین نرم افزارهای مدل سازی به صورت سه بعدی است . آشنایی با نحوه نصب و راه اندازی نرم افزار، به کارگیری منوها و دستورهای ابتدایی، آشنایی با طراحی تجهیزات که شامل بخش های استفاده از تجهیزات استاندارد و طراحی پایه ای آن را شامل می شود

این نرم افزار شامل بخش ها و ماژول های زیر مجموعه ای است که می تواند به بخش های وسیعی از کاربرد مانند مسائل استفاده از Admin ها توسعه داده شود. قابل دسترس است.

این نرم افزار که قابلیت طراحی، مدلسازی و مدیریت سیستم از بخش کارشناسی اولیه تا سطح نظارتی را به طور همزمان به بهترین شکل داراست بیشترین استفاده در طراحی واحدهای فرایندی در صنایع نفت و گاز و پتروشیمی و طراحی تجهیزات خطوط لوله را دارد

ویژگی های نرم افزار PDMS

PDMS در بین آنها دارای قدرت و انعطاف پذیری بیشتری نسبت به نرم افزار های مشابه آن همانند PDS و Autoplant و … دارد و انتخاب اول طراحان در بسیاری از کشورهای دنیا است.

از نقاط قوت این نرم افزار میتوان به بانک اطلاعاتی ( Database ) بسیار قوی آن  اشاره کرد که این ویژگی نگرانی طراحان را از بابت از بین رفن اطلاعات در حین پروژه حل کرده است. این قابلیت ارتباط مستقیم با تجربه و مهارت طراح دارد.

از دیگر ویژگی ها و نقاط مثبت نرم افزار PDMS میتوان به خروجی ها و ورودی های نرم افزار و همخوانی آنها با نرم افزارهای مهندسی اشاره کرد. به عنوان مثال نرم افزار PDMS قابلیت همخوانی فایلهای مدل سازی شده در Microstation را داراست و همچنین میتوان با Visual basic برای آن برنامه نویسی کرد. همچنین قابلیت گرفتن خروجی با فرمت های نقشه کشی DWG ،PLT و XF را برای استفاده در نرم افزار اتوکد داراست. همچنین میتوان انواع گزارشها را در فرمت ها قابل استفاده در قالب Word و Excel خروجی گرفت.

از ديگر قابليت هاي اين نرم افزار ميتوان به مالتی یوزر Multi User بودن آن اشاره کرد به نحوي كه تعدادی از كابران ميتوانند به طور همزمان در محيط آن اقدام به مدلسازي نمايند. و اين قابليت مدريت پروژه را بسيار راحت ميكند.

اين نرم افزار داراي ماژول Iso Draft و Draft است كه به كابران جهت تهيه انواع نقشه هاي دو بعدي و سه بعدي كمك فراواني ميكند.

همچنین ساختن انواع اقلام مورد نياز و كاتالوگ نويسي نيز در ماژول هاي Paragon و Specon انجام ميگردد.

كابر ميتواند  با استفاده از ماژول Admin نرم افزار اقدام به ساختن پروژه جديد نمايد.

از ديگر قابليت هاي نرم افزار تهيه ليست نهايي خريد متريال (MTO) نيز ميباشد.

علاوه بر امکانات بسیار خوب ذکر شده و برای نرم افزار و قابلیت های آن، شرکت های دیگر نیز با توجه به پرکاربرد بودن این نرم افزار، اقدام به ساخت نرم افزار های کمکی برای توسعه ی این برنامه گرفته اند که بر قابلیت های این نرم افزار افزوده است. به عنوان مثال میتوان به نرم افزار های کمکی برای گرفتن خروجی برای نرم افزار CEASAR II و تحلیل تنشهای سیستم پایپینگ اشاره کرد.

بخش ها و ماژول های نرم افزار PDMS

در نرم افزار PDMS ماژول های مختلفی وجود دارد که هر کدام وظیفه های مهمی را بر عهده دارند. در ادامه به صورت اجمالی و برای آشنایی نسبی، نگاهی به مهمترین بخش ها و ماژول های این نرم افزار به همراه توضیحات مختصر آنها می اندازیم:

DESIGN: این بخش مهمترین بخش نرم افزار PDMS است که به مدل سازی واحد میپردازد . به طور کلی یک واحد فرآیندی متشکل از واحد های سازه ، مکانیک ، عمران ، معماری ، برق و ابزار دقیق میباشد که در این قسمت میتوان کلیه این واحد ها را با تمام بخش های مختلف آن با  کامل ترین و دقیق ترین جزئیات مدل سازی کرد.

در این ماژول برای طراحی هر واحد، بخش مجزایی وجود دارد، از جمله آن میتوان بخش های Pipework ،Equipment ،Structure ،Hvac  را نام بردکه هر کدام حاوی منوهای مخصوص به خود میباشند. از مهمترین ویژگیهای ماژول DESIGN میتوان به مدلسازی کل واحد فرآیندی، بررسی تداخل برخورد اجزای مختلف با یکدیگر، بررسی و مشاهده آخرین فعالیت های انجام شده کاربران، تهیه گزارش از مدل و مشاهده نمای کلی پلنت اشاره کرد.

ADMIN: بخش ادمین مربوط به مدیریت کل سیستم میباشد که در آن میتوان به تعریف پروژه، ایجاد بانکهای اطلاعاتی (Database)، تعریف کاربران و اختصاص گذرواؤه Password برای آنها، ایجاد محدوده های کاری برای هر کاربر ، مشاهده فعالیت کاربران، ایجاد هماهنگی بین کاربرها و ایجاد تیم های کاری مختلف اشاره کرد. معمولا شخصی که به عنوان ADMIN یک پروژه این وظیفه را بر عهده میگیرد، باید به تمامی قسمتهای نرم افزار اشراف داشته باشد و از تجربه بالایی در انجام پروژه با این نرم افزار داشته باشد تا بتواند در از بوجود آمدن مشکلات احتمالی جلوگیری نماید.

ماژول ادمین یکی از مهمترین و حساس ترین ماژول های نرم افزار pdms است که وظیفه ساخت و مدیریت پروژه را بر عهده دارد. همچنین شخصی که با این ماژول کار میکند مدیر پروژه یا ادمینستور مینامند. بطور کلی وظیفه مدیر پروژه تعریف کردن پروژه ، ساخت تیم های پروژه ، ساخت دیتابیسها (بانک اطلاعاتی) ، ساخت کاربران پروژه ، ساخت مالتی دیتابیس ها و… است.

ادمین وظیفه دارد برای هر یک از کاربران سطح دسترسی تعیین نماید، که کاربر میتواند فقط دسترسی خواندن (read only) داشته باشد  یا هم دسترسی خواندن و نوشتن (read and write) داشته باشد و این بستگی به تصمیم مدیریت پروژه دارد.

بعنوان مثال در طراحی یک پالایشگاه تیم های مختلفی وجود دارند که هر کدام وظایف مختلفی را بر عهده دارند، که وظایف این تیم ها را کاربران ان انجام میدهند. هر تیم نیاز به یک دیتابیس مجزا دارد تا کاربران ان تیم بتوانند تغییرات و طراحی های لازمه را در ان ذخیره نمایند. ماژول ادمین در نرم افزار pdms این ساماندهی دیتا بیس را انجام میدهد.

PARAGON & SPECON: این بخش مختص به کاتالوگ نویسی برای بخش های دیگر نرم افزار است. از جمله آن تعریف مدرک PMS ( Piping Material Specification ) برای بخش piping و همچنین کاتالوگها یمورد نیاز بخش های Structure & Instrument. به طور معمول در ابتدای هر پروژه نیاز به تکمیل این قسمت و وارد نمودن کلیه المانهای مورد نیاز در بخش DESIGN است که این مهم با توجه به استاندارد های طراحی و نمودارها و جداول مهندسی انجام میپذیرد. DRAFT برای تهیه نقشه های دو بعدی و سه بعدی از جمله Plot plan ،Piping plan ،Key plan به منظور نشان دادن موقعیت تجهیزات و لوله ها و ابزار آلات و المانهای دیگر موجود در واحد استفاده میشود. تمام این نقشه ها در فرمت های مختلف برای استفاده در نرم افزار های محتلف از جمله اتوکد خروجی گرفته میشوند که این ویژگی ویرایش آنها را تسهیل میکند. از جمله تنظیمات این بخش میتوان به تنظیات کلی نقشه، Scale نقشه،  ابعاد مدرک، مدیریت فایلهای خروجی از جمله محل ذخیره سازی،  رنگ، سایز، اندازه گذاری ها، ایجاد TAG بر روی تجهیزات و تنظیم نمای دید اشاره کرد. از نقشه های خروجی بخش PARAGON & SPECON در فاز ساخت پروژه (Construction) استفاده میشود و دارای اهمیت بالایی میباشد که دقت بالایی را برای تهیه این نقشه ها نیاز دارد.

ISODRAFT: علاوه بر نقشه های دوبعدی، نیاز به نقشه های ایزومتریک نیز داریم که در بخش ISODRAFT میتوان از نرم افزار خروجی گرفت. این نقشه ها مخصوصا برای سیستم Piping به کار میرود و مشخصاتی از جمله مسیر حرکت لوله ها و جانمایی اتصالات و تجهیزات و طول لوله و تعداد را مشخص مینماید. این نقشه ها به صورت فرمت های قابل استفاده در نرم افزار اتوکد تهیه میشوند که ویرایش آنها را آسان میسازد. این ماژول نیز همانند بخش قبلی تنظیمات کلی برای تهیه نقشه ها، سایز بندی آنها و نوع فرمت خروجی آنها دارد.

SPOOLER: این بخش جهت تقسیم بندی خطوط ایزومتریک و فاز ساخت پروژه کاربرد دارد . نرم افزارPDMS  درنسخه های مختلفی تولید شده است مانند 11.2 ، 11.3 ، 11.5 ، 11.6 و 12. شرکت های بزرگ ایرانی به طور معمول از نسخه 11.5 این نرم افزار استفاده مینمایند اما شرکتهای کوچکتر که نیاز به داشتن لایسنس از شرکت سازنده ندارند، از نسخه 11.6 این نرم افزار که به صورت قفل شکسته موجود است نیز استفاده میکنند. شرکت AVEVA نسخه 12 این محصول را نیز ارائه کرده است که تغییرات محسوسی نسبت به نسخه های قبلی دیده میشود.اما این نسخه هنوز دارای اشکالات جزیی میباشد که شرکت سازنده برای آن هر چند ماه یکبار نسخه الحاقی و ترمیمی ارائه میدهد و هنوز فراگیر نشده است، اما شرکتهای بزرگ طراح در سرتاسر جهان به مرور به سمت استفاده از این نسخه پیش میروند.

دوره های مقدماتی نرم افزار PDMS

هدف آموزش PDMS مقدماتی یادگیری اصول ابتدایی موجود در این نرم افزار جهت پیاده سازی یک نقشه Plant است.

شما با یادگیری این دوره به اصول ابتدایی و حتی موارد حرفه ای موجود در این نرم افزار جهت پیاده سازی نقشه های Plant آشنا شده و می توانید با صرف زمان کمتری میزان تسلط خود را به این نرم افزار و استفاده از آن در حرفه خود بهره ببرید.

در دوره های مقدماتی PDMS پس از آشنایی با کاربرد PDMS طراحی واحدهای فرآیندی، ماژول های PDMS معرفی میشوند. سپس پس از آشنایی با ساختار Hierarchy و محیط کار نرم افزار، مدلسازی تجهیزات و طراحی سیستم های پایپینگ و مدلینگ سازه های آهنی متنوع آموزش داده میشود. در ادامه نحوه تهیه نقشه های isometric ایزومتریک از مدل سه بعدی آموزش داده میشود. همچنین تهیه نقشه های Draft از مدل آموزش داده میشود.

در پایان دوره، شرکت کنندگان قادر خواهند بود تجهیزات، خطوط لوله و اسکلت فلزی یک سایت را به طور کامل مدل سازی و طراحی نمایند و از مدل خروجی بگیرند. با ماژول isodraft آشنا میشوند و می توانند نقشه های ایزئمتریک خطوط لوله را تهیه کنند و از مدل نقشه های Draft مورد نظر خود را تهیه کنند. شرکت کنندگان هم چنین قادر خواهند بود در ماژول draft نقشه های مورد نظر خود را تهیه کنند.

سرفصل های دوره مقدماتی آموزش PDMS

سرفصل دوره های مقدماتی آموزش نرم افزار PDMS معمولا شامل موارد کلی زیر میشود:

• آشنایی با محیط نرم افزار PDMS
• مدل سازی تجهیزات و کامپوننت ها
• شیسه سازی سیستم های Piping
• ماژول isodraft، مدل سازی ساختار structure و ماژول Draft
• تگ زنی اتومات تجهیزات
• مدیریت تنظیمات نقشه های خروجی
• انتقال نقشه های ایزومتری ما بین PDMS و AutoCAD

دوره  های پیشرفته نرم افزار PDMS

در دوره پیشرفته نرم افزار PDMS با فرض بر این که کاربر با این نرم افزار آشنایی ابتدایی دارد، دوره مقدماتی را پشت سر گذاشته و آشنا به کار در ماژول‌هایی نظیر Design ,Isodraft ,Draft است  بیشتر با ماژول‌های مدیریتی نرم‌افزار مانند Admin,Paragon,Lexicon,…  آشنا می‌شود

یک پروژه واقعی را ساخته و تمام الزامات روی آن پیاده می شود سپس با کمک محیط کاتالوگ نویسی نرم‌افزار برای پروژه ی ایجاد شده  کتابخانه اشیاء و اقلام را درست کرده و در ادامه تنظیماتی مانند UDA ها و Isoadmin را انجام میدهد

قابلیت همخوانی با فایلهای مدل سازی شده در Microstation تدریس میشود که این قابلیت را همچنین می‌توان با Visual basic برای آن برنامه نویسی نیز کرد. در دوره آموزش PDMS پیشرفته ن دانشجویان و مهندسین با تک تک این ابزارها و نکات آشنا میشوند. در این دوره، جاگذاری تجهیزات در یک Plant و ارائه چکیده ای از تئوری موجود بر روی سیستم های پایپینگ (Piping) انجام می‌شود.

سرفصل های دوره پیشرفته آموزش PDMS

سرفصل دوره های پیشرفته آموزش نرم افزار PDMS معمولا شامل موارد کلی زیر میشود:

• شرح بخش و ماژول paragon و آشنايي با ساختار Data Base كاتالوگ
• شرح و نحوه ي تعريف MDB ، DB و User
• تعريف و توضیح Data Base و انواع مختلف آن
• شرح و تعريف Teamو نحوه Backup گرفتن از فعاليت هاي نفرات مختلف در پروژه
• شرح ماژول Monitor و نحوه استفاده آن در Internal Data Base Macros
• بررسي آموزش Commandline هاي مرتبط به ادمین
• شرح ماژول paragon و آشنايي با ساختار دیتا بیس كاتالوگ
• سيستمهاي Coding و تعريف آنها با توجه به آموزش PMS پروژه
• شرح Catview و استفاده از آن برای اضافه سازي كاتالوگ
• شرح Geometry و استفاده از آن به منظور ساخت اقلام و لوله كشي
• نحوه تهيه MTO Report  و ايجاد تنظيم های مرتبط با آن
• بررسي و آموزش Commandline ها و ارتباط با كاتالوگ