در صنایع تخصصی خط لوله انتقال به مجموعه لوله‌ها و تجهیزاتی که به صورت کلی وظیفه رساندن سیالات (نفت یا گاز یا آب) را از منطقه‌ای به منطقه دیگر دارند گفته می‌شود. انتقال نفت با استفاده از لوله، یکی از مراحل اساسی استخراج نفت می‌باشد. این لوله‌ها سیالاتی همانند نفت و گاز را به واحدهای مختلف صنعتی همانند واحد بهره‌برداری، تقطیر، پالایشگاه یا پایانه جهت صدور به نقاط مختلف منتقل می‌کنند.
خط لوله چیست؟
خط لوله، سیستم لولهای می‌باشد که جهت حمل و انتقال مایعات مانند نفت، گاز طبیعی یا سایر فرآورده‌های نفتی در فاصله‌های طولانی و اکثرا از مسیرهای زیر زمین طراحی و اجرا شده است. این تجهیزات قسمت بسیار مهمی از تمدن مدرن می‌باشد که از هزاران سال پیش از آن برای جابجا کردن آب استفاده شده است.جهت دریافت آموزش های مربوط به این حوزه، می‌توانید در دوره آموزش پایپینگ نوین پارسیان شرکت نمایید.
خطوط لوله معمولاً مقدار بسیار بیشتری نسبت به جاده‌ها یا کانال‌های باز هزینه دارند. سال‌های طولانی طول می‌کشد و محاسبات، نظرسنجی‌ها و مطالعات زیادی صورت می‌گیرد و برنامه‌هایی برای تدوین یک برنامه جامع که ملاحظات اجتماعی، محیط زیست، توسعه و ایمنی مورد نیاز جهت ساخت خط لوله را برطرف کند، لازم است تا یک خط لوله بدون نقص و کامل تاسیس شود. با این حال می‌توان با استفاده از مسیرهای مستقیم و کوتاه‌تر و با محاسبات مورد نیاز هزینه تاسیس خط لوله را تا مقدار بسیار زیادی کاهش داد. احداث خطوط لوله به ویژه برای انجام ئدادن و برپایی پروژه‌های بزرگ نفتی یا آبرسانی، فعالیت‌های بسیار بزرگ است که برای انجام با موفقیت آن‌ها نیازمند نظم و انضباط و برنامه‌ریزی‌های دقیق و هماهنگی‌های بسیار مابین ارگان‌ها و گروه‌های مختلف می‌باشد؛ این فعالیت‌ها همگی شامل سرمایه گذاری کردن مقادیر بسیار زیادی پول نقد و منابعی دیگر است.
دسته بندی خطوط لوله بر پایه مواد سازنده
انتخاب مواد مناسب جهت ساخت و اجرای لوله‌ها بر پایه‌ی مواردی بسیار مهم از قبیل قواعد طراحی خط لوله، تکنیک‌های اتصال و قرارگیری لوله، نیروهای داخلی و خارجی، دوام، نفوذپذیری و فرکانس نگهداری است.
خط لوله فولادی
لوله‌های فولادی به شکل اصلی برای خطوط لوله آب استفاده می‌شوند. لوله‌های با قطر بزرگ از جنس فولادهای مختلف و یا در صورت نیاز آلیاژهای آنان ساخته می‌شوند و قادر هستند در مسافت‌های طولانی گسترش یابند.
خط لوله چدنی
لوله‌های چدنی اکثرا از چدن خاکستری ساخته می‌شوند که برای آن‌ها از روکش‌ها و پوشش‌ها استفاده می‌شود تا مقاومت به خوردگی را تا حد زیادی بهبود بخشد. این نوع از لوله‌ها در زمان‌های گذشته بسیار مورد استفاده قرار می‌گرفته است. با این حال، در عصر حاضر از لوله‌های چدنی قابل انعطاف که نسبت به لوله‌های چدنی عادی بسیار بالاتر هستند استفاده می‌شود. این دسته از خط لوله‌ها برای مصارفی چون انتقال آب، گاز و فاضلاب مناسب است.
جهت شرکت در دوره آموزش پایپلاین دیزاین آموزشگاه نوین پارسیان کلیک نمایید
خط لوله پلاستیکی
به صورت معمول برای انتقال آب در مسافت‌های طویل استفاده می‌شود. لوله‌های پلاستیکی مقاومتی بسیار خوب در برابر آسیب‌هایی همانند سایش، تاثیر شیمیایی و غیره دارند و همچنین کار و فعالیت با آن آسان است. علاوه بر این ویژگی‌ها، وزن سبک آن‌ها براساس نیاز، کار کارگران را ساده‌تر می‌کند که قادر باشند در آن کار کنند. با این وجود، مقاومت کششی بسیار کمی دارند و عملکردی بسیار ضعیف در مواقع نوسان دما نشان می‌دهند.
خط لوله بتنی
لوله بتنی از ورقهای فلزی جوش داده شده با سطح‌های اتصال و همچنین بتن ساخته می‌شود. این نوع از انواع لوله‌ها برای استفاده در خطوط لوله با قطر بزرگ که در مسافت‌های بسیار طولانی گسترش می‌یابد مناسب است. لوله‌های بتونی از گزینه‌های مناسب جهت انتقال آب هستند.
روشهای تعیین اندازه خطوط لوله و راه‌های انتخاب و اجرای آن‌ها
در بسیاری از طراحی‌ها و پروژه‌های خطوط لوله، فاکتور مهم و اساسی برای یافتن قطر داخلی لوله (محل عبور مقدار معین سیال) میزان کمیت افت فشار که با کمک ابزارها و نرم‌افزارهای حوزه پایپینگ اندازه‌گیری می‌شوند. این مطلب اکثرا شامل یک رابطه حدس و خطا می‌باشد. در صورتی که مقدار افت فشار محاسبه شده بسیار زیاد باشد، قطر بزرگ‌تری برای حدس بعدی در نظر گرفته می‌شود و در صورتی که افت فشار کوچک تر از مقدار مورد نیاز باشد، قطر کمتری از لوله در نظر گرفته خواهد شد. در مورد مواد ساختمانی با قیمت یالا، یک آنالیز اقتصادی جهت پیدا کردن بهترین اندازه خط لازم به نظر میرسد. در مورد فشارهای بسیار بالا و خطوط بخار هم یافتن مقدار اندازه خط لوله به روشی تا حدودی مشابه ضروری خواهد بود. در بخش سیالات تک فازی مایع، شرکت صنعتی مهندسی EXXON لوله‌ها را جهت محاسبه میزان افت فشار به چهار دسته مستقیم افقی با تغییرات سطح مقطع، مستقیم افقی با سطح مقطع ثابت، غیر افقی با سطح مقطع ثابت و همینطور غیر افقی با سطح مقطع متغیر دسته بندی می‌کند.
ساخت خطوط لوله با در نظر گرفتن نکات و موارد مهم زیر می‌تواند انجام شود:
- بررسی مسیر
- پاک سازی کردن منطقه
- حفاری کانال و گودال
- انتقال لوله‌ها، اتصالات و باقی تجهیزات به محل کانال و گودال مدنظر
- قرار دادن خط لوله در امتداد مسیر کانال
- منعطف ساختن لوله‌های فولادی در محل با دقت به موقعیت کانال
- روکش کردن و انجام بسته بندی برای لوله‌های فولادی
- متصل ساختن لوله‌ها پیش از قرار دادن در بستر کانال
- بررسی کردن لوله از لحاظ نشت جوشکاری یا هر گونه نقص فنی دیگر
- پوشاندن سنگرها به وسیله خاک و همچینین ترمیم سطح زمین تا شکل اصلی و طبیعی آن
جهت شرکت در دوره ابزار دقیق و محاسبات آموزشگاه نوین پارسیان کلیک نمایید
