مهندسی عمران به زبان سادﻩ یکی از ﺷاخه‌های علوﻡ مهندسی و فنی است که به مطالعه چگونگی و بایسته‌های ﻃراحی، نگهداری و … سازﻩهای ﻃﺒیعی و مصنوعی میپردازد. ین پژوهش که با روﺵ توصیفی-تحلیلی و با بهرﻩگیری از رویکرد پژوهش‌های میان-رﺷتهای نگاﺷته ﺷدﻩ، در صدد است تا اخلاق و چالش‌های فراروی ﺁن را در مدیریت ساخت ﻃرﺡهای عمرانی مطالعه کند. در این راستا، وجود اخلاق حرفهای در میان مهندسین عمران و از جمله در ﻗلمرو مدیریت ساخت پیامد‌های سازندﻩای را به همراﻩ دارد.
برای شرکت در آموزش دوره های معماری در نوین پارسیان کلیک نمایید
مهندسی عمران همانند هر یک از نهادها و برساخت‌های انسانی در هنگاﻡ اﺛرگذاری و انجاﻡ کارکرد‌های خود ممکن است با چالش‌های مادی و انسانی ویژﻩای رویارو ﺷود. بومی سازی تولید و افزایش توان تولید ملی سازﻩها و ملزوماﺕ عمرانی، پاف شاری بر پیادﻩ سازی عدالت اﻗت صادی و مدیریت کسب و کار‌های عمرانی نیز برخی از مهمترین ارزﺵها در ﻗلمرو مهندسـی عمران و مدیریت سـاخت اسـت. این پژوهش دریافته اسـت که پیگیری مناسـب اخلاق حرفهای و ارزﺵها و نیز چیرگی بر چالش‌های مهندسی عمران، در راﻩ بیشینه سازی تحقق ﺁرمانها و اهداﻑ خردو کلان در ﻗلمرو مدیریت ساخت دار‌ای اهمیت است.
اهمیت بالای مهندسی عمران
در ﺁﻏاز هزارﻩ سوﻡ میلادی، هر جامعه با مخاﻃراتی مواجه است و در مقابل، امکان برخورداری از فرصتها و چشم اندازهای سازندﻩای را نیز دارد. از همین رو مدیریت مناسب در هر یک از سازﻩهای جامعه و از جمله در اجتماعاﺕ محلی هنگامی به خوبی تحقق مییابد که از فرصت‌های پیشگفته به خوبی استفادﻩ و چالش‌های ناﻡبردﻩ نیز استوارانه پاسﺦ دادﻩ ﺷود. در نگاﻩ اول، علوﻡ فنی و مهندسی صرفا از دیدگاﻩ ارزﺵهای ساختاری خود ﺷناخته و نگریسته میﺷوند با این وجود باید پذیرفت که هر یک از گونه‌های علوﻡ فنی و مهندسی میتوانند افزون بر کاربست‌های ویژﻩ خود، پیامد‌های سازندﻩ دیگری را از چشم اندازهای گوناگون نیز بر جای گذارند. در این میان، مهندسی عمران ﺷاخ‌های از علوﻡ فنی و مهندسی است که پیوستگی‌های بسیاری را با زندگی ﺷهروندان و نیز کنشگران حاکمیتی دارد. چرا که بدیهیترین نیاز هر انسان دارا بودن مسکنی مناسب برای تداوﻡ حیاﺕ است. با توجه به این کارکرد بدیهی اینک ﻻزﻡ است که از دریچه‌ای نوین به جایگاﻩ دستاورد‌های نظری و عملی مهندسی عمران در جامعه نگریسته ﺷود. از همین رو این پژوهش در نظر دارد اهمیت و نیز مؤلفه‌های گوناگون اخلاق و ارزﺵها را در ﻗلمرو مهندسی عمران را در راﻩ ﺷتاﺏ بخشیدن به تحقق ﺁرمان‌های گوناگون در این حیطه بررسی کند.
برای شرکت در دوره‌های آموزش autocad در نوین پارسیان کلیک نمایید
مهندسی عمران چیست
مهندسی عمران به زبان سادﻩ یکی از ﺷاخه‌های علوﻡ مهندسی و فنی است که به مطالعه چگونگی و بایسته‌های ﻃراحی، نگهداری و …سازﻩهای ﻃﺒیعی و مصنوعی میپردازد. زندگی انسانها با سازﻩهای پیشگفته همپیوند است و از همین رو میتوان به جایگاﻩ بسیار مهم و سرنوﺷتساز مهندسی عمران در جامعه و پیامد‌های بسیار مهم و کارکردی ﺁن پی برد.
اهمیت اخلاق در مهندسی عمران
با وجود ﺁن که اخلاق خود یک زمنه مطالعاتی ویژﻩ و مسـتقل در علوﻡ انسـانی اسـت، اما در همه علوﻡ دیگر نیز جایگاﻩ دارند. در این میان، اخلاق حرفهای به تنهایی نشاندهندﻩ پیوند‌های میان اخلاق به عنوان دانشی متجسد در علوﻡ انسانی و زمینه مطالعاتی یا حرفهای مختﺺ ﺁن است. ارزﺵها و چالش‌های اخلاﻗی موﺿـوعی اسـاسـی در بسـیاری از تحقیقاﺕ مرتبط با اخلاق و اخلاق مهندسـی می باﺷـند این ارزﺵ ها به نگهداری و حفﻆ اسـتانداردهایی کمک میکنند که میتواند بر کنترل و هدایت افراد به سوی اﻗداماتی که برای جامعه مفید ه ستند، تأﺛیر بگذارد. به خصوص، هنگامی که ا ستانداردها و ارزﺵهای اخلاﻗی به ﻃور گستردﻩای میان اعضایش رایﺞ ﺷود، موفقیت افراد افزایش مییابد.(هاﺷمی و دیگران (۲۴:۱۳۹۷، بنابراین تردیدی وجود ندارد که تأکید بر رعایت هر چه بیشتر اصول و بایسته‌های اخلاﻗی، افزون بر اﺛرگذاری انتزاعی خود، پیامد‌های بسیار مهم و سازندﻩ عملی را نیز در حوزﻩ عملیاتی و کارکردی مورد نظر به همراﻩ خواهد ﺁورد.
خلاقیت و دانش، دو ابزار مهم مهندسین عمران
با توجه به این که مهندســین میتوانند با بهرﻩ گیری از دانش و خلاﻗیت خود، مســایل مختلف را حل نمودﻩ و ﺁســایش و رفاﻩ را برای جامعه به ارمﻐان ﺁورند، ندا ﺷتن اخلاق حرفه ای می تواند خ ساراﺕ جبران ناپذیری را به همراﻩ دا ﺷته با ﺷد. لذا با توجه به عدﻡ ارایه دروﺱ اخلاق در مهند سی در دانشگاﻩ ها و عدﻡ توجه حرفه ای جوامع امروزی به اخلاق و چالشها با توجه به این که حتی مهند سی جهان از سال ۱۹۰۶ توجه ویژﻩ ای به مقوله اخلاق در مهند سی پرداخته و با وجود تدوین ﺁییننامه های اخلاﻗی اما متا سفانه در اجر‌ای این ﻗوانین ب سیار ﺿعیﻒ عمل نمودﻩ ایم. ﺷاخﺺترین ﺁییننامه‌های اخلاﻗی در مجامع مهندسی جهان ASCE معرفی و ﺁییننامه اخلاﻗی انجمن مهندسین عمران ﺁمریکا میبا ﺷد. البته در ک شور ما سوگند نامه مهند سی به عنوان ﺷاخﺺ ترین ﺁیین نامه اخلاﻗی موجود ﺷناخته می ﺷود. (خ شمین (۸۲:۱۳۹۷، بنابراین مهند سی عمران همانند هر یک از دیگر گرایش‌های فنی و مهند سی باید بر رعایت بیش از پیش اخلاق حرفهای در مهندسی عمران کوﺷا بودﻩ و این امر را به اعضای خود بقبوﻻند که اهتماﻡ در این راﻩ میتواند برای نمونه، در راﻩ پیشبرد هر یک از پروﮊﻩهای مدنظر، سودمند باﺷد.
برای شرکت در دوره آموزش E3D در نوین پارسیان کلیک نمایید
پیشبرد اهداف با استفاده از بهترین راهکارها
افزون بر این، اخلاق در مهندسـی عمران مسـتلزﻡ روی ﺁوردن به مناسـبترین و اﺛرگذارترین راهکارها به منظور پیشـبرد اهداﻑ، برنامه‌ها و ﻃرﺡها نیز اسـت. مشارکت و همکاری تنگاتنگ میان معماران و مهندسین عمران امری ﻻزﻡ و ﺿروری می با ﺷد که نشانگر مدیریت مشارکتی و تیمی ا ست. وﻇیفه مهند سان عمران اراﺋه ﻃرﺡ هایی اسـت که علاوﻩ بر اینکه از هر دو جنبه پایداری و زیبایی ﺷـناسـی واجد ﺷـرایط ﻻزﻡ باﺷـند ، اصـل اخلاق حرفه ای نیز رعایت گردد و مدیریت ارزﺵ ایجاد شود و صرفا کاربردی و ارزان نبا شد. بر این ا ساﺱ معمار و مهندﺱ عمران باید در تماﻡ مراحل ﻃراحی ساختمان، از مراحل اولیه که ﻃرﺡ در حد مفاهیم اولیه در ﺫهن معمار تجسم می یابد تا مراحل ﻃراحی تفصیلی و اجرا همکاری و مشارکت بسیار نزدیک با یکدیگر داشته باشند و همراﻩ با مدیریت مشارکتی و مدیریت زمان پروﮊﻩ را به اتماﻡ بر سانند تا سازﻩ اجرا شدﻩ موجب تو سعه پایداردر با شد.(یزدانکریمی و دیگران (۶۱:۱۳۹۳، این گزارﻩ ن شان میدهد که اﺛرگذاری اخلاق حرفهای بر روند‌های ﺁتی انجاﻡگرفته در ﻗلمرو مهندسی عمران تا چه اندازﻩ دار‌ای اهمیت بودﻩ و میتواند به پیامد‌های ماندگاری منجر شود.
همچنین باید خاطرنشان شود که عدﻡ رعایت اصول پدافند ﻏیرعامل در بخش های زیستی، پرتوی، عمرانی، سایبری و… میتواند باعث از بین رفتن نیروی ان سانی، ﺁلودگی زی ست محیطی، ت شدید ﺁ سیبپذیری سازﻩ ها در نتیجه صرﻑ هزینه های گزاﻑ در برابر تهدیداﺕ احتمالی شود. از جمله اﻗداماتی که درحوزﻩ معماری شهر سازی با رویکرد پدافند ﻏیرعامل می توان انجاﻡ داد بهرﻩ گیری از ف ضا‌های موجود در باﻡ نم‌ای ساختمان ها جهت اعمال برخی تمهیداﺕ پدافندی ﻏیرعامل می باشد. (باﻗری (۷۲:۱۳۹۸، از همین رو هنگامی میتوان تحقق بیش از پیش معاییر اخلاق حرفهای را در ﻗلمرو عملیاتی مهندسی عمران محقق دانست که بسته به سطﺢ کنشگری، بایستهها، چالش ها و نیز پیامد‌های احتمالی، هر یک از کنشگران موردنظر بدین امر پایبند باشند که از سنجیدﻩترین و حیاتی ترین راهکارها برای پیشبرد امور به خوبی استفادﻩ کنند.
اخلاق حرفهای اقتضا میکند که در راﻩ ﺁگاﻩ سازی بیسین‌های شهروندان از بایسته‌های عملکرد در حوزﻩ مهند سی عمران نیز کو شش به عمل ﺁید. برای نمونه، چگونگی عملکرد هر یک از گروﻩهای انســـانی در هنگاﻡ پیدایش بحران‌های گوناگون در این حوزﻩ ﺿـــرورﺕ دارد. از مهمترین ویژگی‌های بحران به ﻏیر ﻗابل پیشـبینی بودن ﺁن میتوان اشـارﻩ نمود. لذا هر چه میزان شـناخت و ﺁگاهی افراد درگیر در بحران از جوانب و تأﺛیراﺕ احتمالی وﻗوﻉ ﺁن بیشـتر باشـد خطراﺕ و ﺁسیب‌های ناشی از ﺁن کاهش مییابد. و یا دست کم از افزایش هزینه‌های مالی و جانی در اﺛر بحران‌های ﺛانویه به علت عدﻡ ﺁگاهی و شناخت دﻗیق و درست، از بحران اولیه جلوگیری خواهد نمود. از این رو بحران شـناسـی بخش مهمی از فرﺁیند مدیریت بحران را تشـکیل میدهد. لزوﻡ فرهنگسـازی در زمینه سـاخت و ســاز‌های شــهری، معرفی مصــالﺢ نوین ســاخت و روﺵهای مقاوﻡ ســازی به مهندســان صــنعت ســاختمان، از مهمترین روﺵهای پیشــگیری و کاهش تلفاﺕ میباشند.، بر پایه این مراتب، بی توجهی به هر یک از رویکرد‌های بدیهی و ﺿـــروری همانند پدافند ﻏیرعامل-که در این مجال برای نمونه و به عنوان یکی از مهمترین و ﺿروریترین راهبرد‌های عملیاتی بیان شد- در ﻗلمرو پیادﻩسازی رهیافت‌های گوناگون استفادﻩشدﻩ توسط مهندسان، ناﻇران و کارگران کنشگر در حوزﻩ عمران به عنوان عملی ناﻗﺾ معیار‌های اخلاق حرفهای شناخته شدﻩ و خود به تحقق چالش‌های گوناگون فراروی مهندسی عمران میانجامد.
چالش‌های مهندسی عمران
تردیدی وجود ندارد که هر یک از نهادها و برسـاخت‌های انسـانی در هنگاﻡ اﺛرگذاری و انجاﻡ کارکرد‌های خود ممکن اسـت با چالش‌های ویژﻩای رویارو شـود. مطالعه این چالشها میتواند کنشگران مربوﻃه را به پیادﻩسازی راهبرد‌های مداخل‌های مناسب در برابر این چالشها رهنمون سازد.
چالش‌های مادی
با توجه به رخداد بحران اﻗتصادی در سال‌های گذشته در سطوﺡ کشوری و بین المللی، پدیدایش چالش‌های مادی بر سر راﻩ عملکرد‌های هر یک از کنشگران حوزﻩ مهندسـی عمران تا اندازﻩ بسـیاری ﻗابل انتظار اسـت. با این وجود، تزریق بسـته‌های مناسـب حمایتی از سـوی نهاد‌های ﺫیربط تا اندازﻩ بسـیاری میتواند مدیریت این چالش را به همراﻩ ﺁورد. ناگفته پیدا ست که کنشگری در حوزﻩ مهند سی عمران مستلزم دارا بودن کمینه‌هایی مادی است که در دوران بحران اقتصادی ممکن ا ست به سادگی فراهم نشوند. از همین رو با توجه به مؤلفه‌هایی همانند هزینه‌های مصالح و سازﻩهای عمرانی، جستجوی راهکار‌های مناسب برای مدیریت کارﺁمد این چالش بسیار مناسب به نظر میرسد.
چالش‌های انسانی
یکی دیگر از چالش‌های بسیار مهم در حوزﻩ مهندسی عمران را باید چالش‌های انسانی دانست. در روزگار ما، تخصﺺگرایی به ارزشی مسلط در جامعه تبدیل شدﻩ است و این امر در حوزﻩهای مهم تخصصی همانند مهندسی عمران نیز که با زندگی روزانه شهروندان ارتباﻁ دارد، بسیار ﺁشکار است. در دنیای رﻗابت‌های تجاری و… ممکن است روند توسعه مدیریت منابع انسانی در حوزﻩ مهندسی عمران با چالش‌های ﺁشکاری مواجه شود. این امر که گاﻩ به دلیل نبود زیرساخت‌های ﻻزﻡ در راﻩ پرورﺵ نیروی انسانی کنشگر در این ﻗلمرو روی میدهد، پیامد‌های ناگوار بسیاری را به همراﻩ ﺁوردﻩ و از جمله به کمرنگ شدن نقش کنشگران مهندسی ﺁرمان در راﻩ پیادﻩسازی ﺁرمان مهمی همانند جهش تولید میشود.
جمع بندی
مهندسی عمران حوزﻩای بسیار پرکاربرد در زندگی شهروندان و نیز سازﻩهای حاکمیتی است. اراﺋه هر گونه خدماﺕ به شهروندان از سوی ﻗدرﺕ عمومی مستلزﻡ وجود زیرساخت‌های مناسب عمرانی است و هر گونه چالش در این راﻩ میتواند معاییر بهزمامداری را ﺁشکارا به چالش بکشد. برای ﺁن که پشتیبانی از تولید در حوزﻩ مهند سی عمران بیش از پیش شکوفا شود ﻻزﻡ ا ست که مهند سان عمران افزون بر میان-کنش‌های سازندﻩ خود با دیگران فناوران علوﻡ مهندسی و انسانی، بیش از گذشته از رسالت‌های بنیادین خود در راﻩ تحقق شعار ویژﻩ سال و نیز پیامد‌های از پیشبرنامهریزیشدﻩ ﺁن ﺁگاﻩ باشند.
در این راستا، تبیین هر یک از مؤلفه‌های سرنوشتساز سهگانه چالشها، ارزﺵها و نیز اخلاق در مهندسی عمران برای هر یک از فناوران کنشگر در این ﻗلمرو ﺿــروری اســت. ﺁگاهی از این مؤلفهها میتواند مهندســان عمران و نیز کارگران ســاختمانی را در راﻩ تحقق ﺁرمان جهش تولید بســیار فعال نمودﻩ و پیامد‌های سازندﻩای را برای همه شﺌون جامعه و از جمله اﻗتصاد کشور به همراﻩ ﺁورد. پیوستنگاری فرهنگی هر یک از کنش‌های انجاﻡ شدﻩ در ﻗلمرو مهند سی عمران برای بی شینه سازی احتمال تحقق بایستهها و پیامد‌های راهبرد جهش تولید بسیار اهمیت دارد. هر یک از کنشگران این حوزﻩ میتوانند با ﺁگاهی از این بایستهها تا ﺁنجا که ممکن است در راﻩ پشتیبانی از تولید در کشورمان به ویژﻩ تولید سازﻩها و ملزوماﺕ گوناگون عمرانی کوشا بودﻩ و بدینترتیب توسعه پایدار کشور را بیش از پیش محقق سازند.
گردآوری شده توسط زهیر زال نژاد
