مهندسی پایپینگ(تست لوله کشی صنعتی)
توضیحاتی در مورد عايق كاري خطوط لوله buried و دلیل اينكه هيدرواستاتيك تست بعد از عايق كاری صورت ميگيرد و نحوه تشخيص نشتی در اين صورت
منظور از عایق کاری در خطوط دفنی ، Wrapping& Coating است. و یا به طور کلی Cladding تست خطوط دفنی را بعد از دفن هم می شود انجام داد. و معمولا پیمانکاران بعد از انجام اتصالات سریع عملیات خاک ریزی را انجام می دهند (عیب های کار دیده نشود!). در صورت وجود نشتی، خاک محل نشت با علائمی همچون گل شدن یا نشست و… دیده می شود. ولی به طور کلی اگر بعد از حتی بهره بردای هم بخواهند محل احتمالی نشت رابیابند امروزه از Smart Pigging استفاده می شود که از نوع Ultrasonic بیشتر متعارف می باشد که مغروف به بازرسی UT است.
قبل از دفن معمولا یک تست ، ابتدای معمولا با هوا انجام می شود تا Major leakage ها مشخص شوند تا بعد از دفن با هزینه های زیادی تعمیرات مواجه نشوند . ولی مشخص شدن نشت با افت فشاری که Pressured indicator ها نمایش می دهند. در تست هیدرو استاتیک قابل تشخیص است.
پس از دفن، تست هيدرواستاتيك را انجام ميدهند، اگر مشكل نشتي وجود داشت، دوباره excavation صورت ميگيرد؟ اين بار مالي به پروژه تحميل نميكند؟
چرا بار مالی دارد ولی معمول انجام کار بر اساس الویت های پیمانکار و کارفرما پیش می روددر خطوط انتقال خاکریزی ، قبل از هیدروتست مجاز نیست. ولی پوشش لوله و سرجوش قبل از هیدروتست و قرارگیری لوله در کانال اعمال میشه. عایق کاری هم برای شرایطی که pour point. پایین هست در نظر گرفته ميشه. مثلا خطوط fuel oil
قبل از هیدروتست خطوط ug نمیتوان آنرا دفن کرد و یا عملیات wrapping را انجام داد . برای دفن خطوط بایستی فرمت release Sand fill از طرف نآظر امضا شود.
این اصل کلی نیست. بعد از دفن هم می شود تست هیدرواستاتیک را انجام داد. و در کل با نظر ناظر کارفرما صورت پذیر است. البته در خارج از کشور این قضیه دیگر مرسوم شده به علت داشتن امکانات Pigging Inspection های توانمند. علت توجیح این قضیه اثر مخرب تابش خورشید بر روی لایه های Wrapped شده و یا خطوط Non metal نظیر GRE ها هرچند که UV هم شده باشند.
ايا در كد بندي در اين مورد وجود ندارد؟
یکی از وظایف نظارت بر کار همین هست ، که بایستی از متریال پروژه عملیات preservation انجام گیرد بایستی برنامه ایی ریخته شود که در صورت تست خطوط ug بلافاصله فلاشینگ و رپینگ و هالیدی انجام شده و عملیات دفن انجام شود که coating از بین نرود.
۷-آزمایش نشتی:هدف ازاین آزمایش عدم وجود افت فشار غیرقابل توجیه میباشد.پس از رسیدن فشار به حد فشار ، آزمایش وپس از پایان زمان یکنواختی ،خط آماده تست نشتی میباشد،از این به بعد خط به مدت ۲۴ساعت تحت آزمایش نشتی قرارگرفته ورأس هرساعت فشار بوسیله فشارسنج وزنه ای وهر۲ساعت دمای زمین که در واقع همان دمای آب داخل لوله محسوب میگرددقرائت میگردد.
همچنین ، فشار و دمای خط توسط دستگاههای ثبات ثبت ودمای محیط نیز هرساعت اندازه گیری میشود،بعد از۲۴ ساعت آزمایش با بررسی ومقایسه نمودارهای فشار ودرجه حرارت و ارقام یادداشت شده ، نتیجه آزمایش براساس فرمولهای ذیربط مشخص خواهدشد.
برنامه اجرائی :Executive progres
ا-پس ازنصب هدرهای موقت و اتمام عملیات اجرائی خط وبه جهت پاکسازی کردن داخل لوله ازهرگونه ناخالصی و موادزائدجامانده درزمان اجرا،نسبت به ارسال پیگ تمیزکننده (Cleaning pig)اقدام خواهدشد.سرعت حرکت پیگ نبایدکمتراز۱/۲ وبیشتر از۲/۵ متر برثانیه باشد. پس ازاتمام ماموریت پیگ تمیزکننده وخارج کردن آن ازتله موقت تعبیه شده درانتهای section ، نسبت به ارسال پیگ اندازه اقدام میگردد.
۲-پیگ اندازه Gauging pig(caliper پس ازپاکسازی درونی ، خط و در جهت مطمئن شدن از یکنواخت بودن قطرداخلی وعاری بودن ازهرگونه DEFECTارسال پیگ انجام میشود،صحت یا عدم صحت عملیات این مرحله ازمقدارتخریب لبه های صفحه اندازه وطبق مشخصات تعیین میگردد.
۳-تزریق آب به خط بوسیله Flooding water pig قبل ازارسال پیگ حجمی معادل ۴۰۰ تا۵۰۰مترازطول خط ارآب پرشده و سپس باتوپک پرکننده بافشارپمپ تزریق آب ، تمام قطعه موردآزمایش را از آب پرنموده بطوریکه دبی آب خروجی پمپ به مقداری باشد که توپک باسرعت ۱۰ تا ۱۵متر دردقیقه قادربه حرکت باشد.آبگیری بایدحتی المقدوردرlow point انجام شود.حجم آبی که جلو پیگ است به تناسب اختلاف ارتفاع قطعه متغیر است. بطوریکه فشارجلوی پیگ از۲ بارکمترنباشد(جهت کنترل سرعت پیگ)
توجه ⭕ دمای آب در زمان آبگیری ، نباید از ۲درجه سانتیگراد کمتر باشد،آب تزریق شده جلوی پیگ باعث حرکت راحت تر پیگ و جلوگیرى از سوختگی و سایش بشقابک های لاستیکی نصب شده روی پیگ میگردد.
۴-آزمایش عدم وجودهوا:وجودهوادرخط باعث بروز اختلال دراجرای آزمایش میشودوبایدازعدم وجودهوا اطمینان حاصل گردد
این آزمایش قبل از تست مقاومت وطبق فرمول ومشخصات انجام میشود. ۵-آزمایش مقاومت:به ۲روش انجام میگردد،۱-روش سیکلی cycle test این روش برای لوله های ERWازقطر۲۰ اینچ وکمتراستفاده میشود،دراین روش خط بنحوی تقسیم بندی میگردد ، که فشاردرlow point معادل ۹۰درصدتنش تسلیم لوله باکمترین ضخامت موجوددرقطعه ویا۱/۵برابرفشارطراحی )هرکدام کمترشد و درhigh point ضریبی ازفشارطراحی براساس class location باشد.پس از رسیدن به فشاربه حدفشارتست ،خط به مدت ۳۰دقیقه دراي فشارنگهداشته وسپس به نصف تقلیل داده خواهدشد،مجدد افشار رابه حد فشار تست بالابرده میشود(۲بارتکرار) واگرمشکلی پیش نیامد آزمایش تائید است . ۲-روش تسلیم yield test برای لوله های SAWباقطر۲۴ اىنچ و بیشتر ،و فشار درlow point هرقطعه باید۱۱۰ درصد تنش تسلیم ودر high point حداقل ۹۵درصدتنش تسلیم بر اساس کمترین ضخامت درآن قطعه باشد.
پس از رسیدن فشار به ۵۰درصدفشارتست تغییرات فشارحاصله از مقدارآب اضافه شده تاحد فشار آزمایش طبق فرم نمودار ثبت وخط برای ۴ساعت درفشار تست باقى میماند اگر دراین مدت افت فشار ، تست درحد ۱بارباشد بااضافه کزن آب فشار را افزایش واگر بیش ار۱ باراضافه فشار بود مقداری آب تخلیه وبا ثبت فشار طبق ارقام داده شده عملیات قابل قبول میباشد .۷-یکنواخت سازی :پس ازتائید آزمایشات عدم وجود هوا و مقاومت و کاهش یکنواختی فشار و حرارت کنترل میگردد و مدت زمان دوره یکنواختی بستگى به اختلاف آب در داخل خط و دمای محیط دارد،جهت یکنواخت شدن فشار خط وحرارت برای مدت ۳روز تحت نظر خواهدبود ثبت دماوفشارتوسط دستگاههای ثبات ، وحداقل یکبار قرائت فشارودماى خط در۲۴ساعت درطول زمان زمان آزمایش یکنواختی ضروری است.
نه در کد ASME b31.4 ,B31.8 مطلبی نداریم مستقیما در مورد نحوه اجرا. در مورد خطوط لوله تحت فشار در ایران اینگونه است که. قبل از دفن باید به همراه ناظر کارفرما Preserve های لازم. انجام وتست انجام تا در حین تست سرجوش ها دیده شود. و گاها حتی امکان رنگ امیزی هم گرفته می شود. و test Pakage تایید سپس Coating سرجوش یعنی پوشاندن سرجوش وتست هالیدی و … بعد ازن ، دفن ولی در مورد خطوط اتمسفر ، یک مانند آب های فاضلابی Sweer مشکلی نیستو که بعد از دفن هم تست شود. ولی در کانادا با بودن امکانادات Smart piging و مشکلات احتمالی بودن لوله های روی زمین می توان تست را در زیر زمین هم انجام داد . در ابتدا و انتهای خط لوله Pit به منظور Launcher و Reciever تعبیه و کار انجام می شود.
مکانیزم خطوط انتقال و خطوط زیر زمینی درپلنت قابل قیاس بایکدیگر نیستند، و ایندو مقوله ای کاملا جداازهم میباشند. آزمایش هیدرواستاتیک ، خطوط انتقال بدلیل ماهیت اجرا و استقرار در کنار کانال وپستی وبلندیها ی مسیر،تغییر مسیر به راست وچپ وفشار هیدروست الزاما باید پس ازگذاشتن درکانال وحداقل اجرایک لایه. چهل سانتیمتری بکفیل (عدم تاثیر سرماوگرماfl)وجلوگیری ازحرکت وجابجائی درزمان تست ،هیدروتست شود.
تفاوت هاي پايپينگ و پايپ لاين در تست
یکی ابزار دقیقی هست که هنگام تست piping معمولا به PT یا PG و یا Circular Chart Recorder اکتفا میشه. ولی هنگام هایدروتست pipeline علاوه بر اقلام فوق از ابزار خاص. و بسیار دقیقی مثل. dead weight tester هم استفاده میشود.
یکی نرخ افزایش فشار هست که در pipeline طبق استاندارد ها، باید عدد مشخصی باشه. مثلا یک بار در دقیقه ولی در تست piping مجاز هستیم با نرخ بیشتری فشار رو افزایش بدیم. یکی دیگه اینکه، در pipeline به علت حجم بالا به عنوان test medium معمولا از آب استفاده میشه. (hydro test) ولی در piping عموما از یک گاز خنثی مثل نیتروژن (leak test) استفاده میشه.
یکی دیگه اینکه در pipeline جهت پر کردن خط احتیاج به پیگرانی داریم و این کار تحت عنوان عملیات FCG انجام میشه که خلاصه شده ی Flooding، Cleaning و Gauging هست ، ولی در piping این عملیات ها معنی نداره.
یکی دیگه اینکه بعد از عملیات هایدرو تست ، در pipeline خط باید مجددا آبزدایی بشه. که این کار مجددا با پیگرانی با عنوان dewatering صورت می پذیره. ولی در piping این عملیات رو نداریم.
یکی دیگه اینکه، در محاسبات مربوط به هایدروتست pipeline. منبسط شدن خط لوله ناشی از تغییرات دمایی در شروع و پایان test period رو لحاظ میکنیم. ولی در piping به علت کوتاه بودن زمان، holding این محاسبات در نظر گرفته نمیشه.
یکی دیگه اینکه، در pipeline دما های مختلفی در طول هایدر وتست اندازه گیری و record میشن. ولی در piping این کار صورت نمیگیره.
این دما ها شامل موارد زیر هستند:
- دمای هوای محل تست
- دمای دیواره ی لوله به نمایندگی از دمای test medium
- دمای ambient لوله که در خطوط لوله مدفون دمای خاک در عمق لوله، با. فاصله از خط لوله و در خطوط لوله دریایی دمای آب کف دریا در نظر گرفته میشه.
یکی دیگه اینکه در تست pipeline طبق استاندارد در فشار 35 بار یا پنجاه درصد فشار. تست (هر کدام که کمتر بود) ، آزمایش عدم وجود هوا یا Air Content Test انجام میشه. ولی در piping اینطور نیست.
مجتمع فنی عالی نوین پارسیان ، در سال 1379 با مدیریت دکتر علیرضا قندچی با هدف برگزاری دوره های آموزشی تخصصی فنی و مهندسی تاسیس شد. در ابتدا راه، بیشترین فعالیتهای نوین پارسیان معطوف صنایع نفت، گاز و پتروشیمی بود.اما با گذشت زمان و شناسایی نیازهای موجود در سایر رشته های مهندسی؛ نظیر مکانیک، صنایع، تاسیسات، عمران و… دامنه فعالیتهای حرفه ای خود را گسترش داد.
نظرات بسته شده اند.