قواعد کلی طراحی لوله کشی اطراف تجهیزات

طراحی لوله کشی اطراف تجهیزات – ارائه دهنده: دکتر قندچی

لازم است به چند اصل و قائده کلی در طراحی لوله کشی اطراف هرنوع تجهیز  (Piping around equipment)   بپردازم این قواعد کلی است و در مورد هر نوع تجهیز صادق است .

طراحی لوله کشی

Method of Piping design around any equipment   

Piping designer ابتدا وقبل از شروع کار طراحی باید به ترتیب از منابع موجود و در دسترس نظیر کتاب ها و یا منابع اینترنتی معتبر و یا کلاس های آموزشی معتبر به مراتب زیر اشراف پیدا کند:

  • نیازهای ایمنی  
  • نیازهای فرایندی
  • نحوه کار و عملکرد
  • نیازهای سرویس و نگهداری
  • نیازهای دسترسی 

و بعد از مطالعه و اشراف کامل بر موارد بالا فازNozzle location and Rotation & Elevation study شروع می شود. 

نیازهای ایمنی :

همانطور که در طراحی جانمایی و قرارگیری تجهیزات به تفصیل گفته شد دانستن نیازهای ایمنی هر نوع تجهیزی نظیر فواصل مورد نیاز جهت جلوگیری از خطرات انفجار ویا جلوگیری از اثرات مخرب حائز اهمیت و جزو الزامات بود که برای جلوگیری از تکرار مکررات نیازی به تکرار مجدد آن در این سمینار نمی باشد.

نیازهای فرایندی:

طراح   لوله کشی  باید به Process (فرایند) تجهیز مدنظر اشراف داشته باشد این یعنی تمام مواردی که در PFD ، Process data sheet  Equipment   ، Equipment list  وهمچنین نکات فرایندی که در دیاگرام P&ID در لوله کشی و سیستم های کنترلی در حد تفسیر هریک از آن اشراف داشته باشد.

به نازل A  از تجهیز D-6601 از P&id مربوطه دقت کنید،یک شیر دروازه ای به همراه Figure 8 (Spectacle Blind)  توجه کنید چرا باید جهت بستن جریان ورودی این دورا سری بگذارند ؟

جواب: باید در مورد فرایند جریان ورودی اطلاعات داشته باشیم بنده هم در این مثال دقیق نمی دانم ولی چند حالت ممکن است یک سرویس ورودی Toxic یا همان سمی باشد حال دو موضوع می شود 1- دانستن فرایند سرویس ورودی 2- تفسیر آن یعنی چراباید یک مسدود کننده با یک مسدود کننده باهم بسته شوند یعنی آیا شیر به تنهای کافی نبود.

لذا اگر طراح اشراف به فرایند نداشته باشد ممکن است این شیر را با فاصله از نازل قراردهد و همین امر باعث از بین رفتن تمام اهداف مد نظر تیم فرایند و ایمنی خواهد بود  

نحوه کار وعملکرد :

در صورتی که نحوه کار تجهیزی که لوله کشی آن به عهده ما می باشد را ندانیم احتمال مختل کردن عملکرد و یا آسیب رساندن به آن شویم مثلا اگر ندانیم که مکانیزم و یا نحوه کارکرد یک مبدل حرارتی از نوع Shell and tube به چه صورتی است ، ممکن است بالوله کشی نا مناسب مثلا ورودی گرم از پایین باعث اختلال کاری آن شویم.

نیازهای سرویس و نگهداری :

به عنوان مثال در مبدل اشاره شده در بند بالا در صورتی که طراح اطلاعاتی درمورد نحوه سرویس و نگهداری این تجهیز را نداشته باشد ممکن است لوله کشی خود را از پشت مبدل ببرد در حالی که سرویس این مبدا با باز کردن کپ انتهای مبدل و خارج کردن تیوپ ها از آن است و با توجه به این لوله کشی غلط مشکلات زیادی را ایجاد خواهد کرد.

نیازهای دسترسی:

طراح باید به نیازهای دسترسی لازمه هر تجهیز اشراف داشته باشد مثلا ادوات ابزار دقیق از نوع نمایشگر که باید درمکان قابل رویت پرسنل ویا در دسترس قرار دادن  شیرهای ازنوع شیرهای ایزوله یا همون Isolating vale  که باعث انسداد کامل جریان ورودی خواهد شد و ممکن است در ارتفاع هم .

 بعد از دانستن موارد فوق باید به ناحیه بندی که لازمه هر تجهیز است اشراف داشته باشیم .

هر تجهیزی را باید به سه ناحیه تفکیک کرد :

  1. Piping side 
  2. Access Side
  3. Maintenance Side

در ناحیه که به نام Piping side نامیده شد ناحیه ای. است که نازل های لوله کشی در این ناحیه قرار می گیرند. این ناحیه باید رو به Piperack باشد.

در ناحیه Access  نازل های ابزار دقیق Ladder & Platform & stair قرار دارند.

در ناحیه Maintenance از تجهیزات ، نازل های Man hole و Hand hole و امکانات دسترسی تعمیراتی می باشند.

همانطور که  در طراحی جانمایی Plant  گفته شد همزمان با جانمای تجهیز مسیرهای بستر لوله ها Piperack or sleeper انجام میشود لذا جلوی تجهیزات ناحیه Piping را که ارتباط لوله کشی بین تجهیزات از طریق مثلا Pipe rack ودر پشت تجهیز ناحیه تعمیرات می باشد که جاده های دسترسی قرار داده می شوند. 

Nozzle Orientation & Location and elevation study:

 بعد از کسب اطلاعات در مورد وارد فوق لازم است برروی. تجهیزات نازل گذاری و آماده کار طراحی لوله کشی شویم. 

محل اتصال لوله ها به تجهیزات توسط نازل تجهیزات می باشد. که با توجه به اینکه نقشه ساخت و طراحی تجهیزات را واحد طراحی تجهیزات درهر پروژه انجام می دهد. لذا نقشه های محل های قرارگیری تجهیزات را واحد لوله کشی با توجه. به نیازهای لوله کشی و موارد ذیل که به آن اشاره می کنیم. مشخص و به واحد طراحی تجهیزات ارائه می نماید. در خصوص جاي تعبيه نازل ها روي. تجهيزات هم سه راستاي x, y, z و هم زاويه قرارگيري آنها اهميت دارد. مواردي که در تعيين محل تعبيه نازل ها مهم می باشند به ترتیب عبارتند از: 

–  شرايط و نیازهای فرآيندي مشخص شده توسط واحد فرآيند 

–  براساس شرايط بستر لوله :با توجه به اینکه ارتباط تجهیزات با لوله کشی از طریق بستر لوله ها مثلا (Pipe rack) انجام می گیرد لذا ارتفاع طبقاتPipe rack  در مشخص نمودن ارتفاع نازل هاي تجهيزات تأثير مي گذارد. به عنوان مثال فرض کنيد يک لوله حاوي سيال گازي روي يک بستر لوله در ارتفاع 4500 ميلي متري قرار دارد و قرار است ازآن انشعابی به تجهیز داده شود با توجه به اين که خروجی  لوله هاي حاوي سيال گازي بايد از قسمت بالاي آنها انجام شود، بنابراين حتما محل قرار گرفتن نازل تجهیز مربوطه بايد در ارتفاعي بالاتر از 4500 ميلي متر باشد. 

-اثر و نیاز عملکردی تجهيزی بر تجهيز دیگر براساس مکان قرارگیری پمب و نازل خروجی درام ،ارتفاع درام از. این اندازه پایین تر نمی تواند باشد. 

-شرايط لوله کشي بر ارتفاع و محل نازل تجهيزات حکم فرما مي شود. مثلاً در خطوط شیب داراگر ابتدای خط در محل مشخصی باشد انتهای. خط متصل به نازل باید مطابق با محل شروع و طول خط و مقدار زاویه شیب مشخص شود. و نمی تواند از این حالت خارج باشد 

-نياز شرايط تعميراتي و يا دسترسی اپراتور در صورتی که هیچیک از موارد گفته شده نباشد می تواند  مشخص کننده محل نازل ها باشد. 

-نياز ساخت که بر اساس مکاتبات با فروشنده بررسي مي شود نيز در محل قرارگيري نازل ها تأثير مي گذارد.

نظرات بسته شده اند.