جلسه پنجم طراحی Plot Plan
Plot Plan – ارائه دهنده: دکتر قندچی – همانطور که در جلسه قبل گفته شد . کارخانه به دوناحیه صنعتی و غیر صنعتی تقسیم می شود و در ناحیه صنعتی براساس محل های قرارگیری ورودی و خروجی خورام و محصول وهمینطور آرایش و مسیرهای Main pipe way جانمایی انجام می شود.
امشب در مورد الزامات دیگر در مورد چیدمان تجهیزات صحبت خواهیم کرد.
چیدمان واحدها Unit ها براساس الگوی روند حرکت و یا توالی فرایندی که از B.F.D. (Block flow diagram) و سپس به P.F.D (Process Flow Diagram) که در مرحله Basic تثیبت شده است انجام می شود یعنی همان مسیر حرکت فرایند به صورت هندسی برروی موقعیت نقشه جغرافیای محل سایت شکل می گیرد.
حال برای این چیدمان این واحدها الزامات نظیر الزامات فرایند که الان ذکر شد به همراه الزامات ایمنی و اقتصادی و… اهمیت دارند که به آنها خواهیم پرداخت.
Plot Plan – الزامات ايمني
براساس استاندارد (IPS- E-EL-110, 3.1~3.4) الزامات ایمنی نواحی را براساس ذیل تقسیم بندی کرده است :
اتمسفر گازي قابل انفجار:
اين اتمسفر به صورت مخلوطي از هوا همراه با ذرات قابل انفجار به صورت گاز، بخار و يا غبار است که در صورت بروز جرقه در محيط باعث انتشار احتراق خواهد شد.
ناحيه پرخطر (Hazardous Area):
در اين ناحيه عموماً اتمسفر گازي قابل انفجار حضور دارد و يا احتمال حضور آن بالا است، بنابراين بايد پيشگيري و احتياط خاصي در خصوص ساخت، نصب و استفاده از لوازم و تجهيزات الکتريکي مد نظر قرار گيرد.
ناحيه بي خطر (Non Hazardous Area):
در اين ناحيه اتمسفر گازي به گونه¬اي نيست که نياز به پيشگيري و احتياط خاصي براي ساخت، نصب و استفاده از لوازم الکتريکي باشد.
ولی براساس استاندارد ایمنی (National Fire Protection Association)وهمینطور استاندارد IPS، واحدها براساس الزامات یا طبقه بندی ایمنی به این صورت تقسیم می شود:
Plot Plan – دسته بندي نواحي:
نواحي پرخطر بر اساس فراواني حضور و يا مدت زمان حضور اتمسفر گازي قابل انفجار به سه دسته زير تقسيم بندي مي شود:
Zone 0:
در اين منطقه، اتمسفر گازي قابل انفجار به صورت مداوم و پيوسته وجود دارد و يا اين که در صورت بروز براي مدت زمان طولاني حضور خواهد داشت
Zone 1:
در اين منطقه احتمال ايجاد اتمسفر گازي قابل انفجار در شرايط کاري نرمال وجود دارد.
Zone 2:
در اين منطقه احتمال ايجاد اتمسفر گازي قابل انفجار در شرايط کاري نرمال ضعيف تر است و حتي در صورتي که اين اتفاق رخ دهد براي مدت زمان کوتاهي وجود خواهد داشت.
و نواحی Unit های که در هیچکدام از این سه Zone قرار نگیرند نیاز خاصی به تامین و تمهید نیازهای اطفا حریقی ندارند
حال اگر واحدی از نوع Zone 0 بود. باید نزدیک به جاده های دسترسی ماشین های آتش نشانی ، فواصل ایمنی که در جلوتر خواهیم گفت. همچنین نوع تجهیزات Explosion Proof باشند. شیب بندی زمین ها طوری باشد که سیال قابل اشتعال به سمت محل مشخصی حرکت. سپس در اطراف آن ناحیه Hydrant های آتش نشانی و همینطور پمپاژ این سرویس ها از پایین و … باید باشد.
Plot Plan – الزامات فرآيندي :
ناحیه صنعتی از لحاظ فرایندی به دو ناحیه ای فرآیندهای اصلی و جانبی تقسیم می شود:
ناحيه تولید فرآيندهایي اصلي:
در اين ناحيه همه تجهيزات اصلي فرآيندي قرار دارند. و فرآيندهاي اصلي توليد محصول نهايي در واحدهای این ناحیه قرار می گیرند.
نواحي فرآيندهاي جانبي:
ناحيه فرآيندهايواحدهای جانبي شامل تجهيزاتي است که؛ وظيفه شارژ و تخليه از واحد های فرایند اصلی را بر عهده دارند. در يک کارخانه با توجه مسير باد غالب. ناحيه فرآيندي جانبي بعد از ناحيه فرآيندي اصلي تعبيه مي شود.
از جمله تجهيزات و سيستم هايي که در ناحيه فرآيندي جانبي قرار دارند عبارتند از:
- برج هاي خنک کننده
- محل هاي سوزاندن گازهاي زائد (فلر)
- محل هاي سوزاندن مايعات زائد (Burn Pit)
- ناحيه پکيج هاي نيتروژن (Nitrogen Package Area)
- ژنراتورهاي برق (Power Generator)
- محوطه مخازن نگهداری (Tank Farm)
- سيلوها
- ناحيه بارگيري و تخليه بار
- سيستم منبع توليد بخار
- ناحيه توليد هواي فشرده (Air Compressor)
- ايستگاه هاي فرعي مانند ايستگاه هاي UPS
نواحي فرآيندي در يک کارخانه اعم از نواحي فرآيندي اصلي، نواحي ذخيره، نواحي فرآيندي جانبي، ساختمان هاي اداري و خدماتي و ديگر نواحي موارد بر اساس نکات ذیل انجام می شود:
- نواحي ذخيره بايد در دورترين نقطه نسبت به ساختمان هاي اداري و مسکوني و در نزديکي نواحي فرآيندي قرار گيرند.
- به منظور سهولت تامين مواد جانبي، نواحي فرآيندي جانبي بايد در کنار نواحي فرآيندي اصلي قرار داده شوند.
- نواحي بارگيري و تخليه (خروجی محصول تولید شده)؛ بايد در يک گوشه سايت و با اتصال مستقيم به جاده عمومي براي عبور و مرور داخلي قرار گيرند. براي حمل و نقل هاي دريايي؛ اين نواحي بايد در کنار دريا و يا رودخانه محل سايت قرار گيرند. به منظور حفاظت جان کارکنان و پرسنل حاضر در سايت از خطرات احتمالي؛ ساختمان‌هاي اداري و خدماتي بايد در يک منطقه ايمن قرار داده شوند. ترجيحا ناحيه فوق الذکر بايد نزديک به درب اصلي و در مجاورت جاده اصلي در نظر گرفته شود.
- فلر و Burn Pit بايد در انتهاي سايت و با فاصله اي مناسب ایمنی از بقيه تجهيزات تعبيه شوند.
- واحدهاي عملياتي آب فاضلاب بايد نزديک به پايين ترين نقطه (از لحاظ ارتفاع) سايت تعبيه شوند؛ تا فاضلاب خارج شده از همه واحدهاي فرآيندي به سمت اين منطقه سرازير شده و جمع آوري شود.
- واحدهاي فرآيندي که به تغذيه احتياج دارند؛ بايد در نزديک ترين نقطه نسبت به مخازن ذخيره مربوطه قرار گيرند؛ تا به اين ترتيب طول خط تغذيه به حداقل برسد.
- نواحي فرآيندي که از آنها محصولي خارج مي شود. بايد در نزديکي مخازن نگهداري محصول قرار داده شوند. تا طول خطوط خروج محصول به حداقل برسد.
- واحدهاي فرآيندي که به ميزان بيشتري از محصولات واحدهاي فرآيندي جانبي نياز دارند؛ بايد تا حد امکان در مجاورت واحدهاي فرآيندي جانبي تعبيه شوند.
باآرزوی موفقیت و امیدی به ساختن ایران آباد و مهندسی توسط شما عزیزان
پایان جلسه پنجم
نظرات بسته شده اند.